ZANIMLJIVOSTI IZ PROŠLOSTI SRPSKOG NARODNOG POZORIŠTA
Povodom 160 godina od osnivanja
O dekoru, kostimima i maskiranju
Na samim počecima rada našeg pozorišta, scenografija i kostimografija nisu postojale kao posebne umetničke discipline.
U isto vreme ali i ranije, u Evropi su postojali...
Posrbe u Srpskom narodnom pozorištu
O ovoj temi je dosta opširno pisao profesor Petar Marjanović. Nije samo u pitanju istorijski kuriozitet, već prilično komplikovan pristup prevodima i igranju stranog...
Antonije Hadžić i Srpsko narodno pozorište
Godina 1868. bila je posebno teška za naše pozorište. Dugogodišnji upravnik i jedan od osnivača pozorišta, Jovan Đorđević odlazi u Beograd, u Narodno pozorište...
Glumac, reditelj i upravnik Dimitrije Ružić
Glumac Dimitrije Ružić neosporno spada u velikane srpskog glumišta. Ružić je, pored Pere Dobrinovića najviše hvaljen glumac našeg pozorišta. Neki istoričari srpskog pozorišta smatraju da...
Draginja Ružić – prva srpska glumica
Draginju Ružić smo više puta spominjali. Nemoguće je bilo pomenuti bilo šta što se događalo u Pozorištu, a ne pomenuti nju, prvu i jednu...
Jelisaveta Jeca Dobrinović
Govorimo ovde o jednoj od najboljih glumica koje je ikada imalo Srpsko narodno pozorište, o jednoj od najboljih koje je ikada imalo srpsko glumište....
Saradnja novosadskog i zagrebačkog pozorišta
Od 1861. godine do 1870. Hrvatsko zemaljsko kazalište i novosadsko Pozorište aktivno su sarađivali. O ovoj saradnji koja je bila izuzetno značajna i za...
Gostovanje Srpskog narodnog pozorišta u Aradu
U leto 1865. godine, trupa Srpkog narodnog pozorišta prvi put je gostovala van srpskog ili hrvatskog govornog područja. Bilo je to u Aradu. Ovo gostovanje...
Jedan čudan glumac, Džon Džekson alijas Josif Bunić
U listu „Pozorište“ iz 1879. godine, broj 21, naišli smo na jednu od najčudnijih beležaka vezanih za naše glumce.
Naime, Josif Bunić, glumac Srpskog narodnog...
Muzički život na sceni Srpskog narodnog pozorišta
Jovan Đorđević, prvi upravnik Srpskog narodnog pozorišta, bio je veliki vizionar. Shvatio je, od samog osnivanja pozorišta da će muzika imati ogromnu ulogu u...
Gostovanje Srpskog narodnog pozorišta u Slavonskom Brodu
Istog onog leta, 1864. godine, kada su gostovali u Sremskoj Mitrovici, pa u Vinkovcima, glumci Srpskog narodnog pozorišta spremali su se i za gostovanje...
Gostovanje Srpskog narodnog pozorišta u Vinkovcima
Trupa Srpskog narodnog pozorišta je u leto 1864. završila gostovanje u Sremskoj Mitrovici sa deficitom od 60 forinti koji je nadoknadio Odbor iz Novog...
Gostovanje Srpskog narodnog pozorišta u Mitrovici, 1864. godine
Srpsko narodno pozorište je sa radom počelo 23. jula 1861. godine. Osnovano samo nekoliko meseci ranije, bilo je potrebno vreme za organizaciju. Tog 23....
Glumačka dinastija Popović
Život srpskog stanovništva u Austro-Ugraskoj monarhiji nije bio nimalo lak. Heprestano je trajala borba za očuvanje nacionalnog i kulturnog identiteta. To je i bila...
Prvo izvođenje „Pere Segedinca“ Laze Kostića
Da je pozorište ogledalo sveta, posebno ogledalo društva u kom nastaje, poznato je od kada pozorište postoji. Nekada su konotacije očiglednije, nekada manje očigledne,...
Milka Marković, prva žena reditelj u Srba
Još jedna glumica Srpskog narodnog pozorišta, čuvena i neprevaziđena tragedkinja, Milica, Milka Marković bila je umetničko dete, bukvalno odraslo u pozorištu. Otac joj je...
Lenka Hadžić
Još jedna divna glumica Srpskog narodnog pozorišta, Lenka Hadžić, spada u one koje poznaju teatrolozi i istoričari srpskog teatra, a publika, šira javnost ju...
Milka Grgurova
Još jedna velika glumica, u brojnim izvorima stoji da je bila jedna od najvećih srpskih tragetkinja, da ju je retko koja od glumica do...
O nekoliko glumica Srpskog narodnog pozorišta
Jedna od najznačajnijih srpskih glumica i članica Srpskog narodnog pozorišta bila je Jovanka Kirković...
Smrt Pere Dobrinovića
Bilo je to 21. decembra 1923. godine. U Novom Sadu je organizovan pomen piscu Kosti Trifkoviću i istovremeno obeležavanje godišnjice Ljubavnog pisma...
Pobuna glumaca protiv Pere Dobrinovića
Petar, Pera Dobrinović, bio je nesumnjivo jedan od najvećih glumaca, ne samo Srpskog narodnog pozorišta, već i celokupnog srpskog glumišta. Publika i kritika su...
Još malo o tragediji
Šta je to čime se odlikovala tragedija novijeg vremena, počevši od francuskog klasicizma?
Kako kod Korneja i Rasina, tako i kod španskih tragičara, reč je...
Poslednji brojevi „Pozorišta“ pred Veliki rat
Godine 1908. izašao je samo jedan, poslednji nedatirani primerak lista „Pozorište“ pod uređivačkom palicom Antonija Tone Hadžića. Zatim dolazi do pauze od skoro dve...
Uputstva majningenskog vojvode Georga II o insceniranju
Kako smo već više puta pominjali, početak 20. veka u pozorišnoj umetnosti je najznačajniji u ozbiljnom razvoju umetnosti režije. Vojvoda od Saksen-Majningena, Georg II,...
Moderna pozornica
Godine 1907. u desetom broju našeg časopisa Pozorište, koji je ušao u svoju trideset i drugu godinu postojanja, objavljen je tekst pod nazivom „Moderna...
O rediteljstvu
Stižemo i do 1907. godine. Pozorište redovno objavljuje izveštaje o pozorišnim događajima širom Evrope, sa naglaskom na Beč i Pariz, kao najveće uzore. Redovno...
O pozorišnoj publici
Godine 1903, a to je već tridesetak godina kako postoji i časopis Pozorište, urednik se osvrnuo na pozorišnu publiku. Srpsko narodno pozorište, osnovano 1861. godine...
O glumačkim bolestima
Godine 1901. izvesni S.P, po nekom, takođe nepoznatom nemačkom izvoru, objavljuje u listu Pozorište, broj 21, tekst pod naslovom „Istoričko mišljenje o glumačkim bolestima“....
Poziv reditelja
Godine 1898. u listu Pozorište objavljen je nepotpisan tekst pod nazivom „O reditelju“.
Poziv reditelja, iako postaje profesija tek u 20. veku, postojao je otkada postoji i teatar...
Poziv reditelja, iako postaje profesija tek u 20. veku, postojao je otkada postoji i teatar...
Dvadesetpetogodišnjica Pere Dobrinovića
Godine 1898. Srpsko narodno pozorište proslavilo je značaan jubilej – dvadesetpetogodišnjicu rada glumca i reditelja, Pere Dobrinovića.
Pera Dobrinović je bio ljubimac pozorišne publike,...
Razmišljanja o pozorištu 1898. godine
Šta je pozorište?
Na ovo pitanje i danas imamo različite odgovore. Godine 1898, Antonije Tona Hadžić, kao i obično u listu „Pozorište“ obavezno objavljuje i...
„Hamlet“, prvi put u Srpskom narodnom pozorištu
Dana 19. marta 1896. godine, u Srpskom narodnom pozorištu održana je premijera Šekspirovog „Hamleta“ u prevodu Laze Kostića.
Reditelj je bio Pera Dobrinović, a naslovnu...
Malo o moralu
Otvaramo „Pozorište“ iz januara meseca 1896. godine. Ovaj list izlazi već dvedeset godina, ulazi u dvadeset i prvu. Uređuje ga i dalje Antonije Hadžić....
Izveštaj Glavne skupštine društva za Srpsko narodno pozorište
Još se nije završila 1895. godina, Srpsko narodno pozorište odigralo je „Kir Janju“, a Pera Dobrinović dobio glamurozne kritike za glavnu ulogu. Tekst komada...
Glumčeva umetnost i naturalizam
Na svetskim pozornicama junaci sve više postaju obični ljudi, građansko društvo. Sve više se bavimo njihovim psihološkim portretima, mukama, licemerjem, sve više se seciraju...
„Jabuka“
Kao svoju 12. predstavu u Dunđerskovom pozorištu, Srpsko narodno pozorište je, 23. februara 1895. godine, odigralo šaljivu operetu „Jabuka“.Ovu šaljivu operetu, prvu u Srba,...
Nova zgrada, matinei i još nekakve sitnice
Svašta se događalo u poslednjih nekoliko godina 19. veka u našem pozorištu.
1892. godine, za upravnika je postavljen Antonije Hadžić.
1895. veleposednik Lazar Dunđerski izgradio je...
Uloga i odelo
U listu „Pozorište“, broj dva, iz godine 1893. nailazimo ponovo na jedan od onih anonimnih teatroloških tekstova koji toliko intrigiraju i bude želju da...
Jovan Đorđević obeležava pedeset godina književnog rada
Prošla je godina pozorišnog jubileja, trideset godina postojanja, ulazimo u 1892. godinu koja je, opet, godina jubileja našeg osnivača, Jovana Đorđevića; on proslavlja pedeset...
1891. – Trideset godina postojanja Srpskog narodnog pozorišta
Godine 1891. naše pozorište obeležilo je tridesetogodišnjicu postojanja. Privremeni upravnik je od 1878. godine bio Dimitrije Ružić, glumac i reditelj. Antonije Hadžić je još...
Idealistički i realistički šablon
Čudo je taj naš časopis „Pozorište“! 1890. godine prenosi pozorišna dešavanja iz cele Evrope. Bečka scena, pariska, moskovska, londonska, sve je tu! Brojne zanimljive...
O manama glumačkim
Srpsko narodno pozorište postoji već 25 godina. Stižemo do 1886. godine. Naš časopis „Pozorište“ i dalje uređuje Antonije Hadžić, i dalje po istoj recepturi: neki...
Izveštaj Skupštine
Stižemo i do 1879. godine. List „Pozorište“ ulazi u svoju VII godinu postojanja, a samo Srpsko narodno pozorište postoji već osamnaest godina. Podsetimo se...
Pisma o glumačkoj umetnosti
Stižemo i do 1877. godine. List „Pozorište“ pod znalačkom uređivačkom palicom Antonija Hadžića, ambiciozno ispunjava svoju misiju. U svakom broju se objavljuju kritike, neki...
Stara i nova glumačka škola
Stižemo već i do IV godine objavljivanja lista „Pozorište“. I dalje ga uređuje Antonije Hadžić. Od broja 1, pa u nekoliko narednih brojeva, opet...
U vremeplovu sa… večnom „Travijatom“
Iako je prošlo više od 123 godine od prvih operskih predstava u Novom Sadu, ovih dana, tačnije 16. novembra (1947) navršiće se 73 godine...
O maniru
U Novom Sadu u ponedeonik 1. januara 1873. godine, izašao je prvi broj časopisa „Pozorište“ koji sad ulazi u drugu godinu svog postojanja. Uređuje...
O važnosti i koristi pozorišta
O važnosti i koristi pozorišta, navodno po Šileru, podučavao je glumac potpisan inicijalima B.S.V. U nekoliko nastavaka, od broja 15, lista „Pozorište“, pa zaključno...
Zanimljivosti iz istorije Srpskog narodnog pozorišta
U Novome Sadu, 26. decembra 1871. godine, deset godina po osnivanju Srpskog narodnog pozorišta, objavljen je prvi broj časopisa „Pozorište“...
